AK Parti’li Yetenekli Ünal’dan kültür ihtilaliyle ilgili kelamlarını çarpıtanlara reaksiyon: Buradan düşmanlık çıkaramazsınız

AK Parti Küme Başkanvekili Ünal ‘Bir Kitap Okudum’ isimli aktiflikte gençlerle Cemil Meriç’in Bu Ülke isimli yapıtını konuştu.

Burada yaptığı konuşmada tarihteki en sert kültürel ihtilalin Türkiye’de yaşandığını belirten Ünal, “Mesela Fransız İhtilali her şeyi yıkmıştır lakin lügate yani lisana dokunmamıştır. Tekrar en sert ihtilallerden bir tanesi MAO’nun Çin’de yaptığı kültürel ihtilaldir ve o da lisana dokunmamıştır. Lakin maalesef bir kültür ihtilali olarak cumhuriyet bizim lügatimizi, alfabemizi, lisanımızı, hasılı bütün düşünmemizi yok etmiştir.” dedi.

SÖZLERİ BAĞLAMINDAN KOPARDILAR

Ünal’ın kültür ihtilaline dikkat çektiği konuşmasını bağlamından koparan birtakım medya organları ‘Cumhuriyetin eleştirildiğini’ öne sürdü.

Söz konusu haberlerden birini alıntılayan Ünal, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “‘Kamus bir milletin hafızasıdır’ cümlesinden yola çıkarak yaptığım kıymetlendirme cumhuriyete dönük değil kültür ihtilali olarak yapılanlara dair bir tespittir. Buradan bir düşmanlık çıkaramazsınız.” tabirlerini kullandı.

“YAZIYI DEĞİŞTİRMEK KÜLTÜR SOYKIRIMIDIR”

Ünal’a toplumsal medyada yapılan lince Yeni Şafak İnternet Yazı İşleri Müdürü Ersin Çelik de reaksiyon gösterdi. Çelik, yaptığı paylaşımda Teoman Duralı’nın “Yazıyı değiştirmek bir soykırımdır. Kültür soykırımı. Yazıyla birlikte lisan de değişti.” kelamlarına yer verdi.

PEK ÇOK DÜŞÜNÜR DE TIPKI GÖRÜŞTE

Öte yandan, Kazım Karabekir Latin harflerini savunanlara karşı Türkçenin hoş bir lisan olmakla birlikte harflerinin sıkıntı öğrenildiğine dair fikirlerin, büsbütün yabancıların telkinleriyle ortaya çıktığını tabir ediyordu.

Ona nazaran, Latin harfleri kabul edilecek olursa geçmişte yazılmış pek çok değerli eser, kütüphanelerdeki binlerce kitap bir anda atıl kalacak, yeni jenerasyon için manasını yitirecekti. Böylelikle, Avrupalılar istediklerini almış olacaklar ve başka Müslümanlara, Türklerin Hristiyan olduğu kanısını basitçe aşılayabileceklerdi. Yeniden Kazım Karabekir’e nazaran alfabe değişikliğinin emeli “Türkiye’nin İslâmî Doğu ile olan bağlarını koparmak ve Batı dünyasıyla olan bağlantısı kolaylaştırmaktan” öteki bir şey değildi.

Dil ve kültür ihtilaline dair benzeri kanılardan kimileri da şöyle:

“İnkılaptan sonra Türk lisanının yapısı ve tasfiyesi işiyle uğraşanların birçok dilcilerdir. Edebiyatçılar, onların araştırmalarından çıkacak sonuçları bekliyormuş üzere sessiz bir dikkat içinde kaldılar. Kendilerine dilciler tarafından uzatılan yeni bir kelimeyi evirip çevirken yaşamaya namzet olup olmadığını anlamak için niyete dalıyorlar, birinci teşebbüsün bütün zahmet ve mesuliyetini onlara bırakıyordu.”

Peyami Safa

“Bundan sonra Türk kütüphânelerini yakmaya gerek kalmamıştır. Zira harf inkılâbıyla bu hazineler örümceklerin yuva yaptığı raflarda kapanıp kalmaktan öteki bir şeye yaramayacaktır. Lakin çok yaşlı hocalar ve ihtiyarlar, onları okumak gereğini hissedecektir.”

Arnold J. Toynbee

“Arap Harfi bilmeyen bir genç için Türk tarihinde ve Türk edebiyatında orta seviyeyi bulacak kadar derinleşmek imkânsız. Bu genç, Naima’yı, Peçevi’yi, Cevdet Paşa’yı okuyamaz. Bunun üzere el yazması, taş basması yahut matbu45 bin yapıttan hiçbirini okuyamaz. Koca divan edebiyatı, onun için, bir mektep kitabında yahut antolojiye alınmış mostralık birkaç manzumeden öteki bir şey değildir. Tanzimat’ın bütün kitaplarında, beyaz kâğıt üstünde askeri ve muntazam adımlarla yürümüş bir pirenin karşıtı üzere incecik lekelerden ibaret görünür: Ziya Paşa’dan Abdülhak Hamid’e kadar muasır edebiyatın hiçbir şahsiyeti ve yapıtı üstünde fazla duramayacak. Edebiyat-ı Cedide için de o denli. Rübâb-ı Şikeste’nin de Haluk’un Defteri’nin de Eylül’ün de şunun da bunun da yeni harflerle basılmış nüshaları yok.”

Peyami Safa

“Latin harflerinin ticarete faidesi olur imiş. Onun için İspanyollar Fransa’nın yanında Fransa’ya nispetle lâ-şey’ olarak kaldılar ve onun için bir asırda İspanya’nın yirmi misli müstemleke kaybettiler. Harfleri Latin harfleri olduğu halde Avusturya İmparatorluğu’na uğurlar olsun. Türkiye de harfleri Latin harfi olmadığı halde azamet-i istiklâlini kurtardı. Harflerimizin önce ve ahir söylediğimiz bir günahları vardır ki o da okutucu harflerin yoksunluğudur. Bir heyet-i ilmiye bunları ıslah etti mi oldu bitti. Cahid Beyefendi’ye tesadüf ederseniz dersiniz ki: Araplar Endülüs’e gidip bilgisiz Avrupa’yı okutur iken Garbiyyûn’un harfleri Latin harfi idi. Araplar makhûren İspanya’dan kaçar iken harfleri fütuhattaki üzere tekrar Arap harfleri idi. Bir Sinan Süleymaniye’yi yapar iken bir Süleyman Viyana’yı kuşatır iken harflerimiz ne ise Tuna’dan İstanbul’a kaçar iken de o idi.”

Rıfat Osman

“Harf ihtilali demek, yeni jenerasyonların 1928 öncesiyle irtibatının kesilmesi, gemilerin yakılması demektir. Bunu karşısı de, muvafığı da söylüyor. Hasebiyle bu kültüre, bu hassasiyete karşı olmaları da son derece olağandır. Aslında yapılan bir kültür ihtilali, bu ihtilalin en kıymetli ayaklarından biri de harf ihtilaliydi. O harflerle üretilmiş koskoca bir kütüphanenin yolu kapatıldı. Gerisinden yapılan lisan ihtilali de bu sürecin devamıydı. O harfleri öğrenseniz bile, artık o kültüre uzman olmadığınız takdirde ulaşamayacaktınız. Gerçekten, bir vakitler günlük hayatın kesimi olan, herkesin bildiği şeyleri bile bugün anlamak için uzman olmak lazım. Esasen lisan ihtilali bu türlü bir gayeyle yapıldı.”

Beşir Ayvazoğlu

Türkçe, Atatürk periyodunda değil İsmet İnönü devrinde güdük, sığ bir lisan hâline getirilmiştir. Atatürk, kurultaylara öncülük etse de lisanın bir çıkmaza girdiğini fark ederek bu büyük yanılgıdan dönmüştür lakin İsmet İnönü ve etrafındakiler, Türkçenin Rusya devletinin ve Komünizmin güdümüne girerek yok edilmesinin önünü açmışlardır. Yani harf ve lisan ihtilalinin mimarı Mustafa Kemal, lisanda sadeleşme şemsiyesi altından çabuk uzaklaşmıştır.

Nihad Sami Banarlı

“Harf değişimi -buna ihtilal bile diyenler var- okuma-yazmayı kolaylaştırmak için başvurulmuş üzere gösterilmiştir. 40 yıldır bu kolaylıktan neden yararlanamadığımızı şimdiye kadar araştırana rastlamadım. Yararlanamadığımız halde, gayenin daha beteri ihtilale toz kondurulmaması üstünde durmuyoruz! Bu kadar kestirme, yaman, dâhice bir tavrı kelam gelimi Japonların neden düşünmediklerini, düşünemedikleri halde, okuma￾yazma yüzdesini çok yükseltip teknik gelişmeyi de nasıl sağlayabildiklerini de bir yana bırakıyoruz! (…) Latin harflerini aldığımız anda 400 bin el yazma, 200 bin basma kitaptan vazgeçtiğimizin vahim hovardalığını da hesaba katmıyoruz. ‘Devrimdir boru değil, kıymetli ödenir’ diyenlere hayran hayran bakarak… Susuyoruz.”

Kemal Tahir

“Tarihten kopuşumuzu, ona tekrar dönmeyi önlemek için tutulan yollara bakarak, Lisan, Harf İhtilali denilen bilgisizlikler, dünya fikir ve edebiyat bedelini lisanımıza

çevirirken, tarihimizdeki yazılı pahaların bilgisizce, fikirsizce, insafsızca görmezden gelinişi…”

Kemal Tahir

“Umumi konuşma ve yazı lisanında inkılâp olmaz. Milyonların kullandığı sözler ve deyişler attırılıp yerine öteki sözler kullandırılamaz. Bu türlü bir teşebbüsle lakin birkaç kişi ortasında argo yaratabilir.”

Kemal Tahir